Egypte: goden bij de vleet

Goden bij de vleet
Nun was de oorsprong van alles, hij baarde een heuveltje

Nun was de oorsprong van alles. Hij was een oceaan, die als een kosmisch ei gans het universum omsloot. Uit Nun ontstond een heuveltje. De schepper van dat heuveltje was Atum en Atum was dat heuveltje.

De God was Re, de zonnegod. Men noemde hem de stijgende zon en Atum werd de dalende zon. Zo groeide de twee-eenheid Atum-Re (Aton-Re).
Het heilige dier van Atum was de stier Mnevis, die nooit ouder mocht worden dan 25 jaar. Van zodra hij die leeftijd bereikt had, werd hij door de priesters verdronken.
Door masturbatie of door te spuwen, kreeg Mnevis twee kinderen. De zoon heette Sju en de dochter Tefnet. Sju was de god van wind en lucht, Tefnet de godin van de leven gevende dauw. Zuster en broer vormden een echtpaar.
Op een dag liep het echtpaar verloren. Vader Atum zond één van zijn ogen uit om de kinderen te zoeken. De speurtocht duurde lang en toen "Het Oog" met de kinderen terugkeerde, was zijn plaats al door een ander oog ingenomen. "Het Oog" was razend. Om het te sussen, plaatste Atum het in het midden van zijn voorhoofd, zodat het heel de wereld, die Atum zou scheppen, kon overschouwen.
"Het Gloeiend Oog" werd Udlat genoemd en wordt op alle markten als gelukaanbrenger aangeprezen. Het beschermt tegen alle gevaren.
Later werd het vervangen door de Cobra-Godin, de dochter van Re, die een plaats kreeg als Uraeus op het voorhoofd van de farao's (pharaoh betekende "groot huis” ).
Uit het gezin Sju en Teflet werden twee kinderen geboren: Geb en Nut.
Nut werd het firmament en werd afgebeeld als een vrouw die op handen en voeten steunt, terwijl zij haar buik hoog optrekt. Heel haar lichaam is bedekt met sterren en de zon zeilt in een boot over haar buik, van het oosten naar het westen, tot aan de onderwereld. Nut wordt ook wel de kleindochter van Re genoemd, of een Hemelse Koe, die iedere ochtend het leven schenkt aan Re.
Geb van zijn kant, werd God van de Aarde.
Geb trouwde zijn tweelingzuster Nut en zij brachten vier flinke kinderen ter wereld: twee jongens Osiris en Seth en twee meisjes Nephtys en Isis. Zij waren meteen goden.
Seth vermoordde Osiris en uit het dode lichaam kreeg Isis een zoon: Horus met de valkenkop. Zijn ogen waren zon en maan.
En toen volgde er een nieuw familiedrama. Sju verloor het gezichtsvermogen en Geb verkrachtte zijn moeder. Als straf volgde er gedurende negen dagen een zondvloed en toch werd Geb koning. Hij regeerde 1773 jaar en droeg zijn gezag over aan zijn zonen Osiris en Seth, die een hevige strijd voerden.

Isis, Horus en Osiris: de eerste drie-eenheid
Osiris werd koning van de onderwereld en nam die taak over van Re. Horus volgde Osiris op als koning. Hij was een voorbeeld van rechtvaardigheid, zodat alle volgende farao's zichzelf de levende Horus noemden.
Isis-Horus-Osiris. De eerste drie-eenheid uit de geschiedenis was gegroeid.
Toen kwam koning Narmer uit Menes en kon de geschiedenis van Egypte beginnen.
Aan goden was er in het Oude Rijk keuze genoeg. Er waren er honderden. Sommige werden alleen aanbeden in bepaalde steden, anderen in grotere gebieden. Goden konden de vorm van een levend wezen aannemen zoals stier, koe, leeuwin, aap of krokodil, of van kosmische krachten als zon, maan en uitspansel.
Die ruime keuze vloeit voort uit het verleden. Toen Beneden - en Boven - Egypte onder farao Menes (Narmer) samensmolten bestonden er vele lokale erediensten die met eikaar moesten verzoend worden. Er volgden enkele 'fusies', maar zelfs later lukte het niet om de families te vereenvoudigen.
Wel werden er functies in één god verenigd en sommige goden werden door de farao's begunstigd en vereerd in de tempels van de grotere steden. Zij werden nationale goden, zoals Horus, zoon van Hathor en kleinzoon van Osiris; Ptah, de god van Memphis; Re, de zonnegod van Heliopolis; Hathor, de hemelgodin en moeder van Horus; en Amon-Ra die in het Nieuwe Rijk de belangrijkste aller goden zou worden.
Tot farao Amenhotep IV opdaagde en Aton uitriep tot enige godheid.
Atons oppermacht was van korte duur en na de gewelddadige dood van Amenhotep werd Amon opnieuw in ere hersteld. Amenhotep betekende nochtans 'Amon is tevreden’.
De priesters werden de uab genoemd, de "zuiveren". Meestal volgden de zonen de vaders in de functie op.
Een priester werd besneden, het hoofd kaal geschoren en hij moest zich meermaals per dag wassen. Aan priesters werd geen strenge levenswijze opgelegd. Zij mochten eten en drinken naar hartelust en eveneens seksuele omgang hebben. Zij moesten hymnen zingen, gebeden en magische formules reciteren en alles weten wat met de god te maken kon hebben.
Het oude Egypte kende diergoden, ethische goden, kosmische goden en natuurgoden.

De fallus,
aanbeden en mobiel
Onvruchtbaarheid werd in het oude Egypte als een zonde beschouwd. De vrouwen namen daarom deel aan vruchtbaarheidsriten. Die bestonden uit het aanbidden of aanraken van het beeld van een stier of van een stenen fallus.
Osiris en zijn zuster-echtgenote Isis vertegenwoordigden de voortplantingskracht, de liefde en het moederschap.
Tijdens deze riten werden beelden van Osiris meegedragen, die een indrukwekkende fallus bezaten. De Griekse geschiedschrijver Herodotos beweert zelfs dat de fallus bijna zo groot was als het beeld zelf.
De fallus werd met koorden in beweging gebracht.

TERUG
VERDER

EGYPTE
Index Religies