Egypte: het goddelijke aanbod

Een kleine keuze uit een goddelijk aanbod
Het kan niet anders want tijdens de 19de dynastie kende Thebe al meer dan 1200 goden!

Kosmische goden
Horus spreidt in de gedaante van een valk zijn vleugels over de aarde uit. Zon en maan zijn zijn ogen. In de mythen van Isis en Osiris is hij hun zoon.
Nut is de hemelgodin, die elke dag de zonnegod baart en hem ‘s avonds weer in heer mond ontvangt. Zij wordt uitgebeeld als een gebogen vrouwfiguur waarbij de voeten het oosten aanwijzen en de handen het westen. Zij is de moeder van Osiris.
Isis is de liefdevolle zuster en vrouw van Osiris, de beschermende moeder en godin. Dikwijls afgebeeld in een menselijke gedaante met koehoorns.
Osiris werd vermoord door zijn jaloerse broer Seth en werd door Isis weer tot leven gewekt. Hij is de god van de wederopstanding en het eeuwige leven.
Geb is de aardgod en god van de vegetatie. Hij waakt over de vruchtbaarheid van de aarde.
Sju scheidt de hemel van de aarde. Hij is dus de lucht.
Re is de zon zelf, hij symboliseert leven en dood. Vaak wordt hij met Horus afgebeeld als Re-Harachti (Re-Horus aan de horizon), als een mens met een valkenkop en daarboven een grote zonneschijf. In Thebe wordt hij verbonden met Amon als de “koning der goden”: Amon-Ra. Door farao Achnaton omgedoopt tot Aton.
Amon betekent ‘de verborgene’. Oorspronkelijk was hij de god van de wind, onzichtbaar maar altijd aanwezig. Zijn blauwe huid symboliseert de lucht. In de Amonreligie wordt hij vereerd met zijn vrouw Mut en zijn zoon, de maangod Chons.
Osiris leefde in het wederkerend leven, het ontkiemen van het graan, de overstromingen van de Nijl, de maan. Hij was ook de heerser van het hiernamaals.
Atum werd vereenzelvigd met de onvoltooide schepping en later ook met Re.
Hathor is de godin van de liefde, de dans en de muziek. Haar moederrol werd door de Grieken benadrukt met lichaamsdelen van een koe, zoals oren en hoorns. In Thebe werd ze vereerd als godin van de dood en als boomgodin, die voedsel en schaduw bracht.
Ptah is een lokale god van Memphis en patroon van ambachtslieden en kunstenaars. Zijn vrouw is Sechmet, godin van de oorlog.

Natuurgoden
Er waren boomgodinnen, die later werden vereenzelvigd met de hemelgodin Hathor. De graangod was Nepri en de oogstgod Renenutet.

Diergoden
De stier symboliseert de lichamelijke kracht en ‘sterke stier’ was de bijnaam van de koning. Hij symboliseert vitaliteit en voorspoed.
De ram was een vruchtbaarheidsgod. Hij is Chnum.
Varken en ezel waren onrein en werden vereenzelvigd met Seth.
De ooievaar was de vogel van de ziel.
De jakhalsgod waakte over de mummificatie van de doden. Hij is Anubis.
De vlieg was een symbool van moed en dapperheid.
De scarabee (cheper) werd vereenzelvigd met Atum. De mestbal werd het beeld van de nieuwgeboren zon. Cheper is niet alleen de naam van de kever. Bij de oude Egyptenaren had het ook de betekenis van worden en ontstaan. In het ijverige zijn mestballen voortrollende insect zagen zij het vernieuwende leven.
De slang werd sa-ta genoemd, zoon der aarde. De Egyptenaren dachten dat zij door autogenese uit de aarde was ontstaan.
De slang Sjai was de god van de lotsbestemming. Er waren slangen die de doden vergezelden in het hiernamaals en die ook de zonnegod beschermden in zijn nachtreis naar het dodenrijk.
De rechtopstaande cobra was als Naje Haje een godin in het prehistorisch rijk. Zij symboliseerde de ‘nieuwe huid’, de wedergeboorte dus.
De krokodil symboliseerde een moeilijk te overwinnen situatie: de ziel moet een moeizame strijd leveren naar het licht. Het bovenlijf verheft zich daarom naar de zon, terwijl het achterlijf in de modder blijft.
Sobek is de krokodil-god die de Nijl doet stijgen en dus de vruchtbaarheid beïnvloedt.

Ethische goden
Toth is de goddelijke intelligentie die met haar woorden bijdroeg tot de vorming van de wereld en is in het dodenrijk de rechter die de zielen weegt. Dikwijls afgebeeld met een Ibiskop.
Ma-at is de norm van goed en kwaad. Hij is de orde. De god geeft op aarde die taak door aan de koning.

Hymne voor de Baviaan-god tijdens het Nieuwe Rijk
Lof zij u, heer des huizes
Gij aap met glanzende manen en sierlijke gestalte,
met vriendelijke aard, bij alle mensen geliefd

Zijn liefde straalt van de wenkbrauwen
en hij opent de mond om leven te schenken
Mijn ambtswoning is verheugd sedert mijn heer er binnentrad

Verheugt u, vrienden, in mijn bezit
en wees allen vrolijk, gij mensen
Ziet, het is mijn heer, die mij beschermt,
ja, naar hem heeft mijn hart verlangd

AFSCHEIDSWOORDEN…
EEN GRAFSCHRIFT VAN
DE ECHTGENOTE VOOR
EEN AMON-PRIESTER

Wij zullen samen wonen
God kan ons niet scheiden
Zo waar gij voor mij leeft, ga ik niet van u weg,
of gij moest genoeg van mij hebben

Niets doen, elke dag
en geen enkel kwaad ondervinden,
Wij zijn naar her land der eeuwigheid gegaan
opdat onze namen niet worden vergeten

Schoon is de tijd
als men het licht der zon
in alle eeuwigheid ziet
als heer der begraafplaats

EEN TOAST
Om de dode in zijn graf op te vrolijken werd volgende toast uitgebracht:

Drink eens uit
Maak er een feestdag van
in uw huis der eeuwigheid

SODOMIE IN
HET NIJLDAL
In de 46ste paragraaf van zijn tweede boek vertelt de Griekse geschiedschrijver Herodotos:
"In de gouw van Mendes is het in mijn tijd gebeurd, dat een bok in het openbaar gemeenschap had met een vrouw, en iedereen hoorde ervan"
Kurt Lange, die werkzaam was bij het Duits archeologisch instituut, meldt in zijn boek over Egypte:
"Uit andere bronnen weten wij, dat vrouwen de zeer heilige Apis-stier, die door een straal uit de hemel verwekt heet te zijn, op bijzondere wijze in de tempelstal begroeten door het onderlijf te ontbloten en diep naar de andere kant te buigen..."

TERUG
VERDER

EGYPTE
Index Religies